یکشنبه، مهر ۰۳، ۱۳۹۰

د نشیر




یک مکان تاریخی با معماری بی نظیر می باشد که به نظر می رسد مخصوص منطقه لارستان است . این گفته بباحی است که دنشیر در شهر ستان های دیگر نیست . انصافا ما هم ندیده ایم . شما ها چطور ؟ از نحوه ساختن ولزوم ایجاد چنین مکانی برای ما بازگو می کند . او می گوید که قبول دارید برکه شاهکار لارستانی ها می باشد . تا اینجا حرفش تایید می کنیم ومی گوییم چرا دنشیر در کنار برکه ها درست می کردند . او می گوید در کنار همه برکه ها نه بلکه برکه هایی که تجمع مردم بیشتراست . وبانی خیر از افرادهای با همت تر بوده اند درست شده است . بدلیل گرمای تابستان ونبود کارخانه یخ سازی و یخچال ووسایل خنک کننده این مکان درست می کردند . مردم از دوراه آب خنک تهیه می کردند یا از طریق آب زیرو که به وسیله بند وپیپ ( سطل روغنی ) برای مدتی این وسیله در زیر آب برکه ها نگه میداشتند تا بعد از مدت زمانی آب خنک را بکشند و استفاده نمایند . ولی این روش محدود بود و همه نمی توانستند از آب خنک استفاده کنند به همین منظور مکانی به نام دنشیر در یک طرف برکه درست می کردند تا مردم از آب های خنک بیشتر وهمیشه در هر زمانی استفاده کنند . دنشیر ها معمولا به فاصله 30 تا 40 متری برکه ها به صورت مایل رو به پایین درست می کردند که شامل پله های زیاد وبالای آن طاق هایی از سنگ وگچ بود ودر پایان یک شیر آب بزرگ که تقریبا در انتهای برکه ها قرار داشت برای استفاده عموم مهیا می کردند . چه لذتی داشت درون این دنشیر و آب خوردن خنک نه احتیاج به برق داشت نه بشکه نه لوله نه آب سردکنی بود نه یخچالی نه فریزری بلکه آب خنک در داخل کوزه وگاها بعضی از افراد آب را می فروختند لیوان یک ریال و سبیل کردن آن سی شاهی همه از این نعمت خدادادی استفاده می کردند . و با این کار خود به گفته دانشمند بزرگ ابوعلی سینا هم عمل می کردند که یخ نباید در تماس مستقیم آب قرار بگیرد . واگر دقت کرده باشید در حرم امام رضا ( ع ) هم از این طریق آب داخل بشکه ها خنک می کنند ور وی بشکه ها این مطلب نوشته شده است که این آب تماس مستقیم با یخ ندارد . واما بباجی می گوید در لارستان تعداداین مکان محدود بود واسم دنشیر ها را بازگو می کند . دنشیر بزال (بازار ) منظور دنشیر چهار برکه قیصریه شهر قدیم واقع در محله آرد فروشان است. دنشیر حاج غلامرضا معتمد در کنار زیباترین برکه ایران قرار دارد که متاسفانه به دلیل عدم محافظت ودرب نداشتن به تازگی کتبیه وشناسنامه این دنشیر توسط افراد های سود جو دزدیده شد که باید فکر اساسی وتمهیداتی برای محافظت از این مکان ها صورت گیرد .تا این دو دنشیرکه مورد توجه گردشگران و مهمان نوروزی واقع شده است برای نسل های بعد باقی بماند . ودر آخر آهی می کشد ومی گوید سه دنشیر دیگرهم داشتیم که توسط شهرداری های وقت خراب کردند . دنشیر قنبر بیگی که به جرات می توان گفت بزرگترین دنشیر در لارستان بود که پله های آن بالغ بر 60 پله بود که توسط شهردار وقت پر شد ویاوران شورا محله در تلاش هستند که دو مرتبه این بنای مرمت کنند ولی مسئولین شهر همکاری در این زمینه انجام نمی دهند . دنشیر امام زاده همراه با برکه آن این هم بدون فکر خراب کردند وآثاری از آن باقی نمانده است و آخرین دنشیر که عنوان می کند دنشیر برکه شاهزاده واقع در محله نو بود که مدت مدیدی ازخراب کردن آن می گذرد . و در پایان اگر توجه فرمایید این امکان جالب ومنحصر به فرد توسط مسئولین وقت خراب شده است نه اینکه خود خراب شوند واز متوالیان شهر به خصوص میراث فرهنگی وشهرداری ومردم تقاضا می کند که از اینگونه اماکن های نادر محافظت کنند چرا که این آثار ها شناسنامه یک شهر می باشند .


*صمد کامجو
*منبع: سایت لارستان کهن


هیچ نظری موجود نیست: