سَل ِ خش ُ نَخَش

وقتی دل به حرفهای  پدر بزرگها و مادربزرگ می سپاریم برایمان از گذرهای تاریخی حرف می زنند که معمولا با  آن چه می شناسندش در هیچ جای تاریخ مکتوبی به آنها اشاره نشده است.اما سینه به سینه مانده  است..بد نیست با هم نگاهی به این سالها و گذر سیاه یا سفیدشان ازاچمستان داشته باشیم..سالهایی که اغلب بیشتر اقلیم را در برگرفته و معمولا حوادثی تلخ و ناگوار را در پی داشته است...

سال زلزله

متاسفانه بیشترین حادثه ی طبیعی که خسارت های جبران ناپذیری را در طی قرون به اچمستان وارد آورده زلزله بوده است از این رو سالهایی که  به این نام خ وانده می شوند کم نیستند

-قدیمیترین زلزله ها که به نام سال بلا  از آن نام برده شده زلزله ای است که در عهد صفوی  لار را به  تلی از خاک تبدیل کرد ..در تاریخ معماری ایران بنای  محله های نو لار را پس از آن می دانند..

زمان ناصرالدین شاه قاجار در زمان حکمرانی مصطفاخان بستکی بر جهانگیریه نیز زلزله ی ویرانگری رخ داده است..در این زلزله نود درصد جناح ویران شد و 85 نفر زنده به گور شدند در غم این مصیبت شعری  از فایز بستکی به یادگار مانده:

مــرکـب شـادی بـرفت  ، قـافـله غـم رسید            برگ عــزا سـازکن ، ماه محرم رسید
جـام مـی‌ ازکـف بـنـه  ، نوبـت ماتم رسـید            جـبـه اطـلس بکـن ، جامه نـیلی بـپوش
بـا رخ ، چون کهربا ، با کــمر خم  رسـید            شد بــسر ایـام عـیـد، ماه عـزا را بـبین
خون زدیـده روان گـشـت ، چو مـاتم رسید           زین غم ازحد فـزون، وزدل‌ لبریزخون
بر سر شاه شـهـید ، بـر دگــری کـم رسید             دیـده دوران ندید ،  آنچه رسید از یزید
بر سر عرش عــظیم ، لـرزه دمادم رسـید             شمر لعین و لئیم ، کرد شهید آن کـریم
ســوز چـنـیـن آشــی  ، بـــر دل آدم رسـید            خـار چنیـن ماتمی ،  دیـدهٔ حـوا خلید
آه خلیل از زمـــین ، تا به فـلک هم رســید            نوح زطوفان چـشم ، کشتی غم برکنار
بـهر عزاخــوانـیش ،  عیسی مـریم رسـید            موسی عمران زتن ، چاک زده پـیرهن
مظـلمه کــافـــران ، بر هـمه عـالم  رسـید             ناله کن افـلاکیان ، خاک بـسر خاکیان
وز عــمل ایــن گروه ، برقد مـن خم رسید            زین‌غم افزون زکوه،پشت فلک شد ستوه
زانکه به هراهل راز،هم غم وهم،هم رسید            باغم سوز وگداز، «فایز» مسکین بساز 


سال 1299 ه.ش.نیز سال زلزله خیزی بوده  که به نام سال زلزله ای در تاریخ دیار می شناسند یکی از حوادث مهم آن سال می توان به زاده شدن بانوی بزرگ اچم مریم بهنام اشاره کرد

متاسفانه زلزله های ویرانگر دیگری نیز مانند زلزله اردیبهشت ماه 1339 که موجب کشته شدن بیش از 450 تن در لار شد نیز هر گز از خاطرها نمی رود...

                                                                      لار1339

سال قحطی:

                                                             16اسفند یاد اور قحطی بزرگ ایران
                                                                  در بحبوبه جنگ جهانی

سالهایی که علاوه بر همراهی نکردن طبیعت در کشت و کار جنگ نیزرمق زندگی را از چهره شهر و دیار بر گرفته بود به سالهای قحط معروف است....که دو دوره جنگ جهانی اول وجنگ جهانی  دوم را نیز شامل می شود..

..سال دردی:

حدود سال 1300 بیماری وبا بیشتر نواحی جنوب کشور را دربرگرفت که تلفات زیادی را در پی داشت..در خاطره ی  اچمستان این سال به نام سال دردی شهره است..

سال ملخی:

سالهایی که حمله ی لشکر ملخها به کشت و کار کشاورزان  صدمات زیادی را وارد می کردند:

مِگی اتات و چپ چپی نون اخیت لا و َ سپی

سال سیلی:

سالهایی که بر اثر بلای طبیعی سیل علاوه بر خسارات مالی خسارات جانی را نیز به دنبال داشته است ..مثلا سال سیلی در بستک در سالهای 1360 و 1371

خرابی های بستک در سیل سال 1360

-------------------------------------------

البته ناگفته نماند سالهای شاد و سرسبزی به نام سالهای سلطانی که با بهار و سرسبزی همراه بوده  نیز کم نداشته ایم...

ماهیت هر سرزمین همراهی تلخ و شیرین هاست..

زندگیتان از تلخی حوادث به دور باد...